Living Lab Utrecht

In de gemeente Utrecht is een projectleider aangesteld die een stads-brede pilot met deelfietsen heeft ontwikkeld. Het onderzoek binnen dit Living Lab zal zich toespitsen op de mogelijkheden van deelfietsen om de bereikbaarheid en duurzaamheid van het Utrecht Science Park te vergroten. Voordat het Living Lab van start ging, heeft het al invloed gehad op de besluitvorming binnen de gemeente, vooral in relatie tot de lopende discussies rondom de vertraagde tramverbinding naar de Uithof en de lopende onderhandelingen met aanbieders van deelfietssystemen.

In 2018 is na een uitvoerige selectieprocedure een deelfietsaanbieder geselecteerd die voldoet aan de criteria die in het Living Lab zijn geformuleerd. Dit is Donkey Republic uit Kopenhagen. De officiële lancering van de deelfietsen vond plaats in april 2019, als onderdeel van de USP (Uithof) Bestuursconferentie Bereikbaarheid. De looptijd is twee jaar. Centraal staat het op praktijkschaal uitproberen en intensief onderzoeken wat er gebeurt, wat werkt en wat niet, met Utrecht Science Park als eerste doelgebied.

Het Living lab deelfietsen Utrecht is een samenwerking van gemeente Utrecht, Universiteit Utrecht en Hogeschool Windesheim, USP en het geselecteerde deelfietsbedrijf, samen met buurgemeenten, gaandeweg diverse samenwerkingsverbanden en bedrijven die deelfietsen willen gebruiken, en NS en ProRail.

Achtergrond van dit Living is Lab is dat alleen met benutting van stations als hubs rond het USP gebied een volwaardig deelfietsnetwerk kan ontstaan. In dit Living Lab is ervoor gekozen om met één deelfietsbedrijf te gaan werken. De marktdynamiek van meerdere aanbieders is interessant, maar maakt het nauwelijks mogelijk om in de in relatief korte proeftijd, een netwerk te realiseren dat voor gebruikers herkenbaar en aantrekkelijk is. Aan een voorselectie van de meest geschikte bedrijven is gevraagd hoe zij een dergelijk netwerk zouden opzetten. Andere criteria waren: gebruiksvriendelijkheid en aantrekkelijkheid voor diverse gebruikersgroepen, zonder hinder door rondslingerende fietsen, bereidheid tot intensief onderzoek, en geschiktheid als component van Mobility as a Service.

Inmiddels lijkt de de Utrechtse aanpak een voorbeeld te zijn voor andere steden, die ook kiezen voor een gecontroleerde en afgebakende opzet. Doordat de grote steden hierover regelmatig overleg voeren kunnen de ervaringen van het SCF Living Lab in Utrecht een nog grotere doorwerking hebben. Dit Living Lab heeft al verschillende malen lokale publiciteit gekregen en ook in de vakbladen mobiliteit in Nederland is er aandacht aan besteed.